Dankwoord met een glimlach voor Jan Stegeman
Nog maar kort geleden nam ik in ons Wassenaarse hospice afscheid van Jan Stegeman . Nadat we de vrijwel niet meer mogelijke communicatie vorm hadden gegeven door elkaars hand vast te houden, liet ik een rode roos achter met de tekst ‘Jan, bedankt’ op het kaartje. Op de tafel naast het fraaie fotoalbum van de uitreiking van de gemeentelijke legpenning aan de bekende Wassenaarse fotograaf Stegeman, enkele weken geleden. Wat mij nu rest zijn herinneringen, vele met een glimlach, aan de tijdloze, zeg soms maar oeverloze bespiegelingen met Jan over hoe de wereld er ietsje beter uit zou kunnen komen te zien dankzij onze progressieve bemoeienissen.
Zo trefzeker, zo diep inkervend emotioneel als de fotograaf Stegeman fotoportretten van wereldkinderen kon produceren, zo creatief van de hak op de tak springend formuleerde Jan soms zijn betogen. In spannende momenten, onder tijdsdruk en gewoon in strijd met de pure, ouderwetse vergadertechniek, bracht Jan zijn politieke progressieve vrienden soms tot wanhoop. Maar bij mij, en ik denk zeker ook bij vele anderen, overheerste vrijwel direct daarna de heilige overtuiging dat Jan het hart op de goede plek had zitten. Hij wilde uiteindelijk altijd dat kinderen, zwakkeren in de (internationale) samenleving het beter zouden krijgen.
De diepgewortelde actiebereidheid deelden we samen. Wat ik in woorden altijd heb getracht over te brengen aan anderen kon Jan veel beter in beelden, in foto’s vooral. De politiek, het raadslidmaatschap bijvoorbeeld, was daarbij voor Jan vooral een ondersteunend middel, geheel los van de status die zo’n functie volgens een enkeling op zou kunnen leveren. Jan verdwaalde in de jaren zeventig van de vorige eeuw als het ware via de Lijst Oosterling en de creatief borrelende, soms sprankelende Gideonsbende van Open Appèl in het raadswerk voor de PvdA.
De internationale insteek die Jan in zijn werk en de politiek koos heeft mijn progressiviteit eigenlijk net zo grenzeloos gemaakt. Maar samen zijn we overigens altijd maar gewone Wassenaarders gebleven, te midden van inwoners of ze nu kunstminnend, de kunsten beoefenend, sportief of hulpbehoevend zijn.
Een aantal maanden voor zijn overlijden zei Jan in een interview dat hij blij en tevreden terugkeek op zijn werk als politiek geëngageerd fotograaf. ’Misschien hebben de vele publicaties een klein beetje mogen bijdragen aan verandering en verbetering in de wereld’.
Dit bescheiden slotbeeld brengt bij mij die glimlach weer terug. Die herinneringen aan onze blauwdrukken voor wereldhervorming in de gesprekken die Sonja en ik tientallen jaren geleden met Jan en Joke voerden in Rijksdorp en aan het Plein. Die herinneringen aan de meestal licht chaotische creaties die Jan Stegeman soms aan zijn diepgewortelde progressiviteit ontlokte. Bedankt Jan, voor het feit dat de glimlach het bij mij nog steeds wint, zeker als ik naar jouw, gelukkig overal nog steeds weer opduikende foto’s kijk.
Henk Goulooze
Journalist en voormalig lid van de gemeenteraad van Wassenaar voor de PvdA
